Modelbaan beschrijving / Anlage

Hieronder vindt u een aantal Rokal banen,

Anlage Entensee, Anlage Wasserturmente en Anlage Schwarzenbach

Anlage Entensee

Woord vooraf: Omdat ik ooit een eend  in een perronchef omtoverde  omdat die lijntekening makkelijk aan te passen was (met spiegelei…) hebben een aantal banen nu het Duitse woord “Ente” in de naam.

Tevens is die eend dan ook nog eens het logo van de RVN. (De humor wordt niet door iedereen ingezien)

Tussen wat A4 papieren die bij toeval bij een aankoop in Duitsland zaten bevonden zich originele tekeningen van ROKAL banen. Een groot deel betrof banen die in de bekende railfiguren boekjes gestaan hadden. Enkele konden we echter niet thuisbrengen.

Bijna bij toeval ontdekten we dat één railfiguur correspondeerde met een plaatje in Katalog 12D. Er stond op 12D/S.41 eerst een raadsel, maar het ging natuurlijk om bladzijde 41 van catalogus nummer 12.

Uiteindelijk bleek deze baan ook nog eens beschreven te worden in het tijdschrift Miniatuurbanen in Nederland, maar totaal niet in het Duitse zusterblad. Zo leerden we dat het een interessant baantje was om in Nürnberg op de Spielwarenmesse in 1960 te laten zien hoeveel er op maar 122 cm bij 112 cm getoond kan worden. Het was dus een Messeanlage en vooral Schauanlage. Ik ben deze toen gaan nabouwen in volprofiel uitvoering terwijl Marcel hem gespiegeld in de toenmalige blikken rails ging maken.

 Mijn baan bleek toen hij klaar was niet echt bruikbaar om op te rijden. Het was een Schauanlage..! De rangeerstukjes waren gewoon te kort om praktisch nut te hebben. Ik heb toen nog een halve plaat van 122 cm, oftewel 61 cm, er rechts bij aangebouwd. Dit gaf ook meteen extra mogelijkheden. Het is nu een leuke bruikbare baan. De stijl is jaren 60 en 70, er is dus niet gestreefd naar totaal realistische landschappen, wel zijn er veel meer struiken en decoratie gebruikt dan dat in de jaren zestig gebruikelijk was. Men had toen normaliter ook niet het budget om er honderden Euro’s, of toen Marken, aan vegetatie en decoratie op  aan te brengen. De baan komt in het ROKAL museum in Lobberich  in het najaar van 2021 prima tot zijn recht.

Entensee  is nu dus 183 cm breed en 112 cm diep en daarmee dus een derde breder dan de baan die in 1960 in Nürnberg het levenslicht zag. Met de extra toevoeging heet hij nu “Entenwaldsee”’.

Van de oorspronkelijke baan hebben we alleen twee matige kiekjes kunnen bemachtigen. Daar moesten we het mee doen. Het meertje ontdekten we pas toen we een schetsje van de baan in Miniatuurbanen zagen. Daarna ontdekten we ook met wat moeite de watermolen van Faller op de foto. Het elektrische rad draait op mijn baan de verkeerde kant op, maar een kniesoor die daar over valt. Rechts op het extra deel heb ik een H0 Faller zagerij met waterradaandrijving geplaatst. Heb hem iets verzonken in het PIR schuim om hem wat meer aan te passen aan TT schaal. Blijft een feit natuurlijk dat veel andere huisjes veel te klein uitvallen. Kenners herkennen meerdere Vaupé gebouwen in TT. Deze gebouwen bestonden ook in H0 formaat. De straatlantarens komen uit China en zijn in clusters van drie aangesloten op 12 volt. Zo werd er dan toch nog ergens op beknibbeld. Deze lantaarns kostten een fractie van de palen die er eigenlijk op gezet had moeten worden. Ook zijn originele straatlantarens van ROKAL nauwelijks te vinden in zulke grotere aantallen. Zo kan het ook. Het is trouwens een toevoeging, ROKAL had geen verlichting op deze baan staan.

Mede RVN’er Rik presteert het om er met zeven treinen op te stunten. Een gedoe wat ik hem niet nadoe. Aan de voorkant pendelt met moderne techniek een treintje (meestal met boomstammen) heen en weer. En bovenop is er ook al een pendelautomaat voor een railbus. Uiteraard zijn dat onze aanpassingen. Ook hebben we extra sporen onder het rangeergebied door laten lopen. Die kunnen als schaduwstation dienen.

De  foto’s tonen redelijk chronologisch de bouw tussen begin 2017 en maart 2018.

In februari 2021 ontdekte een ROKAL fanaat in Duitsland deze foto van Entensee ( Nürnberger Spielwarenmesse Anlage 1960) voor op het tijdschrift Modelltechnik van 1960.  Wonderbaarlijk dat zo maar ineens iets weer ontdekt wordt..

Anlage Wasserturmente

Begin 2019 werd er in de buurt van Karlsruhe een stoffige ROKAL baan aangeboden.

Mooi compact, slechts 150×75 cm. Via ROKAL vrienden in Duitsland de baan op laten halen en later naar Nederland overgebracht. We hebben gevraagd naar de geschiedenis van deze baan, helaas was die niet meer te achterhalen. Het zou een baan van een speelgoed of modeltreinenwinkel geweest kunnen zijn.

Afijn, ik heb met hulp van de andere RVN boys, de twee stroomkringen weer werkend kunnen krijgen. Eén regelaar was kapot en in de bedrading was ook het één en ander niet meer in orde. Storend was ook een matige wissel die ik probeerde te vervangen. Dat bleek een onmogelijke opgaaf  want alle blikken rails waren “netjes” aan elkaar gesoldeerd, ik had dat nog nooit gezien. Blijkbaar wilde de maker van deze baan absoluut storingsvrije railverbindingen hebben.

Gezien de mix van houten Vaupé  gebouwen en de bekende kleine plastic Faller huisjes moest de baan zo ongeveer van eind 1959 zijn. Dat betekent dus een leeftijd van ruim 60 jaar.

Dat was er ook aan af te zien, alles stoffig en vaal, afgebroken bomen en struikjes en de lantaarns en seinen deels stuk. Ik heb met de stofzuiger een natte kwast met wat afwasmiddel het landschap proberen schoon te maken. Dat ging best goed. Het meeste oogde weer een stuk frisser.

Vervolgens heb ik huisjes opgezocht en een aantal bijgekocht om de baan wat meer aan te kleden. Het bekende Faller kerkje vervangen door een gepimpt exemplaar met begraafplaats erbij.  Midden in het dorp een rij bijpassende Faller huisjes  geplaatst en overal oude bomen en struiken geplant.  Het beekje weer fris blauw gemaakt en met acrylverf veel plekken van de rotsen bijgewerkt.

Met hulp van Marcel  en Rik de beide stroomkringen in orde gemaakt en Vollmer bovenleiding geplaatst op de buitenbaan. Daar ook twee extra eindmasten bij geplaatst en de bovenleiding doorgetrokken tot bij het station. Er kan echt een trein op bovenleidingsvoeding rijden en tegelijkertijd dus ook een andere met voeding via de rails. Dat maakt de isolatie en beïnvloeding van de twee stroomkringen  bij elkaar wel eens wat complex. Je moet goed kijken hoe je bepaalde locs inzet en welke kant ze op moeten rijden. Het is dus onbedoeld elektrisch wat ingewikkelder geworden dan vooraf gedacht.

Maar het resultaat is toch erg fraai.

In februari 2021 werden door een Duitse ROKAL fan in een Duits modelbaan tijdschrift twee afbeeldingen gevonden van soortgelijke banen. Het was het  tijdschift “Modell Technik”van eind 1960. Hiermee werd het ons duidelijk dat dit baantje “Waserturmente” wel degelijk een echte ROKAL Werksanlage is, oftewel door ROKAL aan winkeliers geleverd.

Zo zag de baan eind 2018 na aankoop er uit.

Hier is goed te zien hoe de baan opgeknapt en opgefrist werd. Hier nog zonder bovenleiding.

Hier met bovenleiding.  Maar alleen op de buitenbaan en nog niet tot aan het station.

De kerk werd vervangen door een zelfde exemplaar met kerkhof erbij.

De beek werd weer zichtbaar gemaakt met acrylverf.

Hier is de bovenleiding compleet en dus doorgetrokken tot bij het station aan de binnenbaan.

Hier is mooi de Vollmer eindmast te zien van de bovenleiding. Verder een zeldzame BANANES met rode opdruk, een witte AGIP en een Hartholt Olie trein. Kenners  herkennen ook een MOTANOL…..

Tot zover de baan Wasserturmente.

ROKAL kunststof kant en klaar baan Schwarzenbach

Deze zogenaamde Fertiggeländen van de Firma NOCH zijn nog steeds wel te koop. Enkele van deze banen konden voor zowel TT als ook spoor N gebruikt worden. Er zijn er ook die puur voor H0 waren of H0 en TT mogelijkheden hadden. Soms met een voorzet stuk eraan. Een vernuftig systeem op zichzelf.

Er moet echter aardig wat werk verzet worden. Als het plastic van het landschap oud is is het helemaal oppassen. Je moet er dan een goed frame onder maken.

De hier getoonde baan is ook in RVN handen, maar werd door een Duitse enthousiasteling  geheel opnieuw opgebouwd. Hij was het die en Faller Car System er op bouwde en de fameuze kabelbaan.

En dan is er ook nog het echte water dat rondgepompt wordt.

De baan is nu uitermate stevig en een mooi staaltje werk. We zullen het hem maar vergeven dat hij niet oude meerkleurige grasmatten erop verwerkt heeft. Het is nu wel erg groen, maar ook dat is eigenlijk wel grappig. Het is simpel gehouden zoals zo vaak ook in de jaren zestig het geval was.

Zo zag de ontzielde baan er uit voor dat hij weer geheel opgebouwd werd.

Houten, Rail 2019